Geotechniek
Geotechniek heeft te maken met funderingen, met stabiliteit van taluds en van aangevulde grond, met bouwputten en beschoeiingen en met grondankers. Geotechniek zet de theoretische concepten van de grondmechanica in de praktijk om. Deze normen en deze regelgeving kunnen in drie thema's opgesplitst worden: bodemonderzoek, ontwerp en uitvoering van bijzondere werken.
Normen
Bekijk de bouwnormen die gerelateerd zijn aan de Normen-Antenne 'Geotechniek'.
Ga naar normenPublicaties
Bekijk de publicaties die gerelateerd zijn aan de Normen-Antenne 'Geotechniek'.
Ga naar publicatiesAandachtspunten
In bijzondere gevallen van funderingswerken nabij bestaande gebouwen dient rekening gehouden te worden met enkele aandachtspunten.
Lees ook: WTCB-Dossier: Zijn weg vinden in het kluwen van geotechnische normen en richtlijnen
Overige wetenschappelijke artikels
Naast de normen en publicaties van het WTCB zijn er ook andere wetenschappelijke artikels over het domein van de geotechniek beschikbaar. Het gaat hier om artikels die niet onder de officiële publicaties van het WTCB vallen, maar waar toch minstens een van onze ingenieurs aan heeft meegewerkt.
Bodemonderzoek en beproeving
Geotechnisch bodemonderzoek heeft als doel het bepalen van de eigenschappen van de bodem.
Bij bodemonderzoek kan de ingenieur de bodem ter plaatse onderzoeken (in situ) of in het laboratorium. Als dat noodzakelijk blijkt, kunnen belastingsproeven uitgevoerd worden op bijvoorbeeld funderingspalen of op een verankering. In sommige gevallen wordt niet alleen gekeken naar de mechanische eigenschappen van de bodem maar ook naar de geohydraulische of geothermische kenmerken van de aangetroffen grondlagen. Dit zijn de proeven die nodig zijn voor het geotechnisch bodemonderzoek:
Er moet opgemerkt worden dat een aantal van de hierboven vermelde proeven ook na het beëindigen van de werken kunnen worden uitgevoerd ter controle van de kwaliteit.
Wat de uitvoering betreft van de kegelsondering (CPT) kan de lezer de documenten van de Belgische Groepering voor Grondmechanica en Geotechniek raadplegen:
- Standaardprocedures geotechnisch onderzoek: Algemene bepalingen. BGGG, 8 januari 2015
- Standaardprocedures geotechnisch onderzoek: SONDERINGEN - Deel 1: planning, uitvoering en rapportering. BGGG, 14 juli 2016
- Standaardprocedures geotechnisch onderzoek: SONDERINGEN - Deel 2: Geotechnisch advies bij het ontwerp.
Het opstellen van deze standaardprocedures voor geotechnisch bodemonderzoek past in het kader van de algemene visie van de Belgische Groepering voor Grondmechanica en Geotechniek (BGGG) om het kwaliteitsniveau van de geotechnische studies en van het bodemonderzoek in België te verbeteren.
Ontwerp
Het gaat om de geotechnische aspecten van de berekening van gebouwen en bouwwerken van burgerlijke bouwkunde. Geotechnisch ontwerp heeft te maken met de eisen inzake weerstand, stabiliteit, bruikbaarheid en duurzaamheid van geotechnische bouwwerken zoals: ondiepe of diepe funderingen zoals palen, beschoeiingen, verankeringen, taluds, aangevulde grond, al dan niet verstevigd met geokunststof of metalen wapeningen).
Als dat nodig is, kan de grondwaterspiegel verlaagd worden. De studie van deze verlaging valt ook onder het geotechnisch ontwerp.
In Europa wordt het geotechnisch ontwerp uitgevoerd volgens Eurocode 7.
Download: NBN EN 1997: Geotechnisch ontwerp
Bij Eurocode 7 hoort een Belgische Nationale Bijlage waarin rekening wordt gehouden met de eigenheid van ons land. Zoals bepaald in deze Nationale Bijlage dient het ontwerp van de palen op basis van de resultaten van de statische sonderingen (CPT) bovendien te gebeuren volgens de methode beschreven in WTCB-rapport nr. 12. Dit rapport is onlangs bovendien herzien om o.a. aan de methodologie van het ontwerp de trekbelasting en de negatieve wrijving toe te voegen. Het Rapport 20 van het WTCB zal in een volgende herziening van de Belgische Nationale Bijlage worden opgenomen.
Rapport 20 is gewijd aan het grondmechanische ontwerp in de uiterste grenstoestand (UGT) van axiaal belaste funderingspalen en micropalen op basis van statische sonderingen (CPT's). Rapport 20 vervangt Rapport 19. Dit document zal echter pas van toepassing worden vanaf de publicatie van de eerste reeks Technische Goedkeuringen (ATG's) met certificatie voor paalsystemen en de publicatie van de herziening van de Belgische nationale bijlage van de Eurocode 7 (NBN EN 1997-1 ANB).
WTCB-rapport - 20: Richtlijnen voor de toepassing van de Eurocode 7 in België volgens de NBN EN 1997-1 ANB. Deel 1: het grondmechanische ontwerp in de uiterste grenstoestand (UGT) van axiaal belaste funderingspalen en micropalen op basis van statische sonderingen (CPT's).
Sinds 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, elke nieuwe school, elk nieuw kantoorgebouw gelegen in Vlaanderen een deel van de energie die het gebouw nodig heeft halen uit hernieuwbare energiebronnen. In Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt het gebruik van hernieuwbare energie ook aangemoedigd. Daarom kan het thermisch potentieel van de grond gebruikt worden om gebouwen te verwarmen of af te koelen. Thermische energie wisselen tussen de aarde en het binnenmilieu met het oog op verwarming of koeling van afgesloten ruimten is mogelijk door warmtewisselaars te plaatsen in de grond maar ook in bouw- of funderingselementen. In dat geval wordt meestal een warmtepomp gebruikt. Bij gebrek aan norm voor het geothermisch ontwerp kan de lezer er de TV 259 van het WTCB op naslaan.
Monografieën - 24: Code van goede praktijk. Ontwerp, uitvoering en beheer van koude-warmteopslagsystemen in de ondiepe ondergrond in Vlaanderen.
Technische voorlichtingen - 259: Ondiepe geothermie. Ontwerp en uitvoering van bodemenergiesystemen met U-vormige bodemwarmtewisselaars.
Bovenop de normatieve documenten die beschikbaar zijn voor het geotechnisch ontwerp kan de geotechnisch ingenieur zich tevens baseren op de volgende richtlijnen en handleidingen:
- Technische voorlichtingen - 147: Funderingen van huizen. Praktische leidraad voor de opvatting en uitvoering van funderingen van kleine en middelgrote konstrukties.
- Monografieën - 22: Handboek soilmix-wanden. Ontwerp en uitvoering.
- Handboek beschoeiingen van de GBMS – juni 2013
- Directives pour le rabattement de la nappe du GBMS - décembre 2009
- Richtlijnen bemalingen ter bescherming van het milieu van de Vlaamse Milieumaatschappij
Uitvoering van bijzondere werken
Er bestaan verschillende bijzondere geotechnische uitvoeringstechnieken en grondverbeteringstechnieken, die in de Belgische en Europese normen beschreven worden.
Het gaat om alle uitvoeringstechnieken die aangewend worden om geotechnische werken uit te voeren:
Technieken voor grondverbetering
Beschoeiingswand bij 'soilmix'.
Bovenop de normatieve documenten die beschikbaar zijn voor de uitvoering van geotechnische werken kan de geotechnisch ingenieur zich tevens baseren op de infofiches van het WTCB en op de volgende richtlijnen en handleidingen:
Infofiches - 56.05: "Soil mix" -wanden. Type 1 : wanden opgebouwd uit kolommen.
Infofiches - 56.06: "Soil mix" -wanden. Type 2 : wanden opgebouwd uit panelen.
Infofiches - 56.01: Berlijnse wanden. Type 1 : beschottingen aanbrengen tijdens de uitgraving.
Infofiches - 56.02: Berlijnse wanden. Type 2 : beschottingen aanbrengen voor de uitgraving.
Infofiches - 67.1: Classificatie van paalsystemen.
Infofiches - 72.01: Ondermetselen van bestaande funderingen.
Infofiches - 72.02: Onderschoeien van bestaande funderingen door middel van beschoeide sleuven.
Infofiches - 56.03: Palenwanden. Type 1 : in elkaar geplaatste palen (secanspalenwand).
Infofiches - 56.04: Palenwanden. Type 2 : Naast elkaar geplaatste palen die elkaar raken.
Infofiches - 70.02: Uitvoering van diepwanden.
Infofiches - 70.01: Uitvoering van stalen damwanden.
Jet grouting
Jetgrouting: State-of-the Art, Maertens et al. 2016, GBMS
Soilmixwanden
Monografieën - 22: Handboek soilmix-wanden. Ontwerp en uitvoering.
Ondiepe funderingen
Technische voorlichtingen - 147: Funderingen van huizen. Praktische leidraad voor de opvatting en uitvoering van funderingen van kleine en middelgrote konstrukties.
Beschoeiingen
Handboek beschoeiingen van de GBMS – juni 2013
Download: Betonspecificaties voor diepwanden - gepubliceerd door ABEF, Fedbeton, FABA en het WTCB
Niet gevonden wat je zocht?
Heb je nog een vraag voor de Normen-Antenne 'Geotechniek'? We staan je graag bij om normen beter te begrijpen en toe te passen.
Contact:
-
Noël Huybrechts