Drones in de bouwsector: hoe ver staat het met de wetgeving?

Bouwbedrijven controleren hun ontginningssites en pijpleidingen vandaag al vanuit de lucht op eventuele lekken. Andere gebruiken drones om inventarissen te beheren en voorraden na te gaan. De toestellen vliegen doorheen het gebouw en vangen relevante informatie op over de paletten in het magazijn om eventuele stockfouten het hele jaar door te identificeren.

Andere toepassingen zijn 3D-mapping van bouwterreinen, infraroodbeeldvorming en toegang tot gevaarlijke of verwoeste zones. Een belangrijk voorbeeld hiervan zijn de luchtfoto’s die gemaakt werden door drones na de aardbeving in het Italiaanse dorp Amatrice.

Maar er is nood aan een wettelijk kader. Privacy, vluchten over gevoelige gebieden (zoals kerncentrales) en het aanzienlijke risico op schade in geval van controleverlies: het zijn kwesties waar de wetgever zich over moet buigen. Er is ook nood aan een aantal minimale voorwaarden voor piloten: het kan niet de bedoeling zijn dat iedereen zomaar een drone mag besturen.

Met dat doel ging een nieuw koninklijk besluit in april 2016 van kracht. Dit besluit definieert ‘exploitatieklassen’ in functie van het risiconiveau van de opdracht. ‘Klasse 1’ werd beschreven voor opdrachten met een aanzienlijk risico: drones van meer dan 5 kg, vluchten hoger dan 45 m of vluchten over mensen.

Piloten die dergelijke projecten willen uitvoeren, zijn verplicht om strikte regels te volgen. Zo moeten ze over een vergunning van afstandspiloot beschikken. Hiervoor dienen ze eerst een opleiding te volgen en te slagen voor verschillende examens.

Het Directoraat-generaal Luchtvaart (DGLV) houdt toezicht op de toepassing van de wet en verleent specifieke vergunningen voor de meest risicovolle vluchten.
Aan het andere uiterste zien we dat er voor het ‘recreatieve’ privégebruik geen specifieke opleiding van de piloten vereist is. Ze moeten zich wel strikt aan een aantal maatregelen houden:

• de drones moeten minder dan 1 kg wegen
• vliegen mag enkel over privéterreinen en op een bepaalde afstand van luchthavens en risicogebieden (wegen, industriegebieden ...)
• hoger dan 10 meter vliegen is niet toegelaten
• buren bespioneren met een camera en over personenbijeenkomsten vliegen is verboden.

Niet zomaar iedereen mag dus vliegen met een drone. Aangezien de drone een onmisbare tool wordt in de bouwsector, is het raadzaam om alvast de nodige maatregelen te treffen. Bij het WTCB hebben al enkele werknemers een vergunning.

Drones en octrooien

Dit artikel kwam tot stand na een opzoeking in de octrooiendatabank. Octrooien bevatten een schat aan informatie. Zo zien we dat de dronesector een technologische ‘boom’ondergaat. Het aantal octrooien is de afgelopen vier jaar vervijfvoudigd: een opzoeking in de bouw- en gebouwensector (CPC-klasse ‘E’) levert 274 resultaten op.

Drones zijn onmisbare tools geworden in de bouwsector dankzij hun diverse toepassingen. Daarom blijft een breder onderzoek in de octrooiendatabank interessant. Een octrooi over een specifieke drone voor fotografie kan namelijk een toepassing hebben in de bouwsector (bijvoorbeeld om gebouwen te fotograferen).